De Degoe

Algemene informatie over de degoe

Gedrag
Degoes zijn sociaal levende dieren. Zoals ook bij de geschiedenis staat, leven ze in de vrije natuur in grote groepen op de rotsen, waar ze graag klimmen en klauteren; hiervoor zijn ze uitstekend uitgerust met vier grijppootjes. Ze klimmen met gemak tegen de tralies van de kooi omhoog. Net als de cavia maken degoes piep- en gromgeluidjes om te communiceren. Als je hierop reageert door terug te kletsen, dan kun je hele 'gesprekken' met je degoes voeren. Als ik huiswerk zit te maken met één van m'n degoes op m'n schouder, dan zit ze soms in m'n oor te piepen dat ze wat wil gaan doen en dat ik me eens met haar bezig zou moeten houden en niet met die idiote boeken (waar ze wel vindt dat ze er héél goed in kan bijten).

In tegenstelling tot veel andere knagers zijn degoes uitgesproken dagactieve dieren en slapen ze 's nachts. Bij de eerste zonnestralen komen ze tevoorschijn en gaan op zoek naar voedsel. Midden op de dag worden ze meestal wat rustiger en tegen het einde van de middag worden ze weer actief. Zolang het licht is zijn ze actief. Als je 's avonds licht aanlaat gaan ze dus niet slapen. Klein nadeel daarvan is dat als ik 's avonds huiswerk zit te maken zij vaak aan de kooi gaan knagen ten teken dat ik dat #&@!%licht uit moet doen en moet gaan maffen.

Helaas worden degoes vaak als solitair gehouden. Het is beter voor een degoe om in een klein groepje, of in elk geval in het gezelschap van één andere soortgenoot te leven. Wil je toch een degoe als solitair houden, dan zul je het dier beslist minimaal een paar uur per dag alle aandacht moeten schenken om te voorkomen dat het dier gedragsstoornissen gaat ontwikkelen. Bij het samenstellen van een groep degoes moet je voorzichtig te werk gaan.

Het is wel zo dat ze in de vrije natuur vrijwel nooit vechten, maar daar zijn dan ook voldoende uitwijkingsmogelijkheden. Een kooi of een ander verblijf biedt die mogelijkheden niet. Vrouwtjes gaan, ook als ze elkaar niet kennen, over het algemeen genomen heel goed met elkaar om en geven geen problemen. Het probleem zit hem voornamelijk in de geslachtsrijpe mannetjes. Volwassen mannetjes die niet samen zijn opgegroeid kunnen vaak niet samenleven - zeker niet als er vrouwtjes in de buurt zijn! Zijn er echter voldoende vrouwtjes per mannetje aanwezig en is het verblijf erg ruim, dan gaat het vaak wel weer goed. Problemen ontstaan normaal gesproken dus voornamelijk door een tekort aan vrouwelijke dieren gecombineerd met een te kleine ruimte.

Degoes zijn erg actief. Ze klimmen en klauteren graag en zijn erg nieuwsgierig naar alles wat er in ze heen gebeurt. Ze bijten zelden en gaan al snel een vertrouwensband aan met hun verzorger, vooral als deze gezellig met hen kletst.

Huisvesting
De huisvesting van degoes is vrij eenvoudig. Een grote kooi met fijne tralies (het zijn immers maar kleine dieren) met daarin een boomstam dat ze lekker kunnen klauteren is al goed. Let wel op de bak van de kooi: soms knagen ze namelijk het plastic kapot en kun je dus al het zaagsel van de grond vegen. Ikzelf heb een kooi met een ijzeren bak, ze knagen er niet doorheen en het is makkelijk schoon te houden. Sommigen houden hun degoes in een aquarium, wat ook een prima idee is. Ik vind het alleen jammer dat ze dan niet naar je omhoog kunnen klimmen als je de kooi opendoet. Mijn degoes springen gelijk op m'n schouder en soms (wat niet altijd even plezierig is met hun scherpe nageltjes) kruipen ze vervolgens m'n trui in om langs m'n rug naar beneden te glijden.

Op de bodem kun je houtkrullen leggen. Deze moeten beslist stofvrij zijn, omdat degoes longontsteking kunnen ontwikkelen door een te hoog stofgehalte in hun bodembedekking. Ook houtkrullen van dennehout zijn niet altijd even gunstig voor hun gezondheid, dus hou het liever op gewoon houtzaagsel. Ik leg onder de houtkrullen eerst nog een laagje kattenbakkorrels, die absorberen alles erg goed en het geheel ruikt iets langer fris. Omdat ik een grote kooi heb verschoon ik de bodembedekking eens per twee weken. Bij een kleinere kooi is het raadzaam om het elke week te doen, omdat de kans aanwezig is dat het op gegeven moment een beetje kan gaan ruiken.

Waar degoes ook gek op zijn is hooi, dat groene, gedroogde spul (niet dat gele, dat is stro). Hiermee kunnen ze hun nest bekleden en ze kunnen er ook op knagen. Zorg dat er altijd wat van in de kooi ligt, ze hebben er heel veel lol aan. Kies wel voor kwaliteitshooi, er mag geen grote hoeveelheid stof in zitten en het moet een fijne structuur hebben. Het laatste beetje uit de zak gooi ik meestal weg, omdat daar allemaal hele kleine stukjes hooi en een hoop stof in zit. Die kleine stukjes kunnen ze tussen hun teentjes krijgen en dat kan goed fout gaan. Ik heb een keer gelezen dat het bij iemand z'n degoe gebeurde. Het hele pootje raakte ontstoken en hij moest met z'n degoe naar de dierenarts. Gelukkig is het allemaal goed gekomen, maar ik heb toch liever niet dat zoiets bij mijn klimmers gebeurt.

Degoes houden erg van graven, pinda's en dergelijke worden goed verstopt in de bodembedekking (vaak zo goed dat ik bij het schoonmaken van de kooi héél veel vergeten pinda's in het houtzaagsel aantref...). Als je een open kooi hebt van gaaswerk (zoals ik) houdt dat in dat je elke dag kunt gaan stofzuigen. Heb je daar geen zin in dan kun je bij de doe-het-zelf zaak plexiglas platen kopen. Die maak je op lengte van de kooi met een hoogte van ongeveer 30 cm. Maak ze wel op een afstand van zo'n 3 cm. van de kooi vast. Maak je ze namelijk strak tegen de kooi aan vast, dan gaan ze er geheid aan knagen en krijgen ze plastic binnen, niet bepaald gezond.

Omdat je voldoende klimgelegenheden moet geven mag de kooi niet te klein zijn. Een kooi van 60 x 40 x 50 is naar mijn mening een minimum voor twee degoes. Daarnaast moeten degoes zoals alle andere knaagdieren hun gebit veel en intensief gebruiken om te voorkomen dat hun voortanden te ver doorgroeien. Wilgenhout en takjes van fruitbomen zijn zeer geschikt, maar degoes proberen hun tanden toch wel uit op alles wat in de kooi aanwezig is. Let daarom op voor plastic speeltjes e.d., als ze plastic binnenkrijgen kan dat zeer vervelend aflopen.

Zet op de bodem van de kooi een flinke zware bak van aardewerk die je vult met chincilla-zand. Degoes baden hier graag in en houden zo hun vacht in uitstekende conditie. Hierbij geldt wel dat ze dit gedrag aangeleerd moeten hebben van hun soortgenoten. Mijn eerste degoes waren afkomstig uit een nestje waarvan de ouders een bak zand tot hun beschikking hadden, ook mijn degoes hadden dus graag een bak zand tot hun beschikking. De degoes die ik nu heb kwamen uit een nest waarvan de ouders geen bak zand tot hun beschikking hadden. Mijn degoes hadden dus nooit van hun pa & ma geleerd wat ze met zo'n bak zand aanmoesten. Bij hen duurde het een tijdje voor ze doorhadden wat er mee aan moesten. De inhoud van de eerste bakken belandde grotendeels op de grond omdat ze het maar als pinda-opslag gingen gebruiken...

Ten slotte behoort er in elk verblijf een nestkastje aanwezig te zijn waarin de dieren zich kunnen terugtrekken om te slapen of te rusten. Ik gebruik een uitgeholde boomstam met een gat aan de voorkant, zo'n vogelkastje. Het deksel kun je opzij draaien en zo krijg je een leuk plateau waar ze op kunnen zitten. 't Is overigens erg cute om je degoes knus met z'n allen ineengerold in zo'n holletje te zien liggen.

Voedsel
Degoes leven in de vrije natuur op een rotsbodem met een struikachtige begroeiing en dus moet je hun voedsel hier op afstemmen. Ze eten granen, grassen, zaden en wat er verder nog meer voorhanden en eetbaar is. Er bestaat speciaal voor voor degoes, maar dat is haast nergens verkrijgbaar. Hamstervoer is een goed alternatief. Daarnaast eten degoes graag kleine beetjes fruit en groenten, maar geef ze niet teveel. Dan kunnen ze darmproblemen krijgen. Sla is door het hoge vochtgehalte ongeschikt, vaak gaan ze hiervan meteen aan de diarree.

Als huisdier gehouden degoes krijgen vaak te veel calorierijke en vezelarme hapjes en tussendoorjes. Deze veroorzaken vervetting, wat vaakt leidt tot het ontstaan van suikerziekte, een ongeneeslijke aandoening waarvoor degoes helaas vrij bevattelijk zijn. Verwen je degoes dus nooit teveel met tussendoortjes zoals caviasnoepjes etc.

Hooi is zeer geschikt voedsel, omdat het vezelrijk is. Zorg ervoor dat dit altijd in ruime hoeveelheid aanwezig is, maar zorg wel dat het stofvrij is. Water kun je het beste uit een drinkflesje of een stenen bakje geven. Plastic bijten ze kapot.

Geschiedenis
Degoes zijn afkomstig uit het Andesgebergte in Chili in Zuid-Amerika. Daar leven deze vriendelijke diertjes in grote troepen op de rotsen. Midden 18de eeuw werden de eerste degoes door Europeanen ontdekt.

Destijds werden ze voor eekhoornachtigen aangezien en als zodanig door wetenschappers ingedeeld. Later kwam men er echter achter dat het hier niet gaat om eekhoorns, maar om dieren die nauw verwant zijn aan het andere vriendelijke en in groepen levende dier uit Zuid-Amerika: de cavia. Vlak na hun ontdekking werden degoes geimporteerd naar dierentuinen in Europa. In het midden van de 20e eeuw vonden de meeste degoes hun weg naar laboratoria, waar ze werden gehouden in verband met onderzoeken naar hun sociale gedrag, maar ook voor medische doeleinden.

Als interessant en vooral ook gezellig huisdier is de degoe nog niet zo lang geleden ontdekt, maar door zijn nieuwsgierige, vriendelijke en vaak ook erg grappige manier van doen en laten is hij de laatste tijd sterk in opmars en wint hij aan populariteit.